Hemoroidy Co należy o nich wiedzieć?

Skąd jednak biorą się hemoroidy?

 Wbrew powszechnej opinii guzki krwawnicze nie są zależne od wieku, lecz od naszego trybu życia i tego, co spożywamy. Tak więc najczęstszymi przyczynami powstawania hemoroidów są siedzący tryb życia, brak ruchu, stres, otyłość, ciąża i związane z nią zmiany hormonalne, ale również niektóre czynności i aktywności fizyczne – jak kolarstwo, jazda konna, biegi długodystansowe, podnoszenie ciężarów, w trakcie których dochodzi do zwiększenia ciśnienia tłoczni brzusznej, co w efekcie prowadzi do rozwoju zastojów w naczyniach żylnych i powstawania żylaków – ponadto częste biegunki, przewlekła niewydolność krążenia, przebycie wielu porodów. Powodów mogących przyczyniać się do powstawania choroby hemoroidalnej jest znacznie więcej niż wymienione powyżej, na przykład nieregularne wypróżnianie lub nieodpowiednia dieta. Produkty wysoko przetworzone, zapierające, ostre przyprawy, herbata, kawa, alkohol czy napoje gazowane stanowią czynnik zwiększający ryzyko rozwoju choroby hemoroidalnej. Nie powinniśmy więc zapominać o wskazaniach dotyczących dziennego spożycia wody (1,5 litra) i błonnika, który obecny jest choćby we wszystkich warzywach i owocach. Wiele osób za wszelką cenę chce uniknąć korzystania z publicznych toalet. Takie powtarzające się unikanie i wstrzymywanie wypróżniania jest wstępem do choroby hemoroidalnej. Jak zauważają specjaliści jest to też najczęstszy powód występowania hemoroidów u nastolatków. U osób starszych ich główną przyczynę stanowi pojawiająca się wraz z wiekiem skłonność do zaparć, która jest następstwem wolniejszego tempa życia.

Pierwszą oznaką, która powinna nas zaniepokoić, jest świeża krew, pojawiająca się na stolcu, bieliźnie, w muszli klozetowej lub na papierze toaletowym

Jeśli zdarzenie ma charakter odosobniony, jednorazowy (na przykład jako skutek stosowania niesterydowych leków przeciwzapalnych), to nie ma powodu do paniki. Przy nawrotach krwawienia z odbytu powinniśmy jednak reagować szybko i zdecydowanie. Nieodzowna jest wizyta u proktologa w celu uzyskania właściwej diagnozy. Nie leczmy się sami, ponieważ nie jesteśmy w stanie prawidłowo ocenić, co tak naprawdę nam dolega. Krwawienie może być symptomem nie tylko dość niegroźnego powiększenia hemoroidów, ale również różnego typu nowotworów jelita grubego. Żylaki mogą pojawić się w czasie ciąży, gdy ciężar dziecka wywiera nacisk na naczynia krwionośne w obrębie miednicy matki. Zazwyczaj ma to miejsce w III trymestrze, a także po porodzie. Problemy z hemoroidami mogą mieć również podłoże genetyczne, szczególnie w przypadku dziedzicznych zaburzeń struktury kolagenu i elastyny. W zależności od stopnia zaawansowania leczenie hemoroidów obejmuje stosowanie maści, czopków i naparów lub poddanie się specjalnym zabiegom. W warunkach domowych możemy zastosować tak zwane nasiadówki, kompresy, przemywać odbyt chusteczkami namoczonymi w naparze z rumianku lub nagietka. Złagodzi to ból i zdezynfekuje miejsce, w którym pojawiły się zmiany. Przydatne są też inne zioła, które można stosować w postaci naparów do picia, nasiadówek, kompresów, odwarów do przemywania. Najlepiej nadają się do tego ruszczyk kolczasty, topola czarna, dąb szypułkowy, kasztanowiec zwyczajny oraz nostrzyk żółty. Domowe leczenie hemoroidów należy traktować jako uzupełnienie i działanie wspomagające. Można je zastosować w pierwszej i drugiej fazie choroby, kiedy guzki wciąż jeszcze po kilku dniach same wsuwają się do środka.

Pozytywne efekty daje też wyziębianie hemoroidów

Kawałek lodu zawinięty w chustkę pomoże zmniejszyć stan zapalny, w wyniku czego guzek obkurczy się i wsunie do środka. Istotne znaczenie ma także uregulowanie rytmu wypróżnień, dlatego tak ważne są zalecenia dietetyczne. Odradza się spożywania kawy, mocnej herbaty, ostrych przypraw, alkoholu, czynników zapierających, takich jak czekolada, orzechy, tłuszcze zwierzęce, a zachęca się do pokarmów bogatych w błonnik, takich jak warzywa, owoce, ciemne pieczywo, otręby.
W walce z hemoroidami możemy też zastosować leki w formie kremów, czopków i maści. Mają one działanie przeciwzapalne, łagodzące, przeciwświądowe, przeciwbólowe lub ściągające. Zazwyczaj zawierają diosminę, lidokainę, tlenek cynku, pączki topoli, wyciąg z nagietka, kasztanowca bądź arniki górskiej lub hydrokortyzon. Większość z preparatów jest dostępna bez recepty.
Leczenie zabiegowe powinniśmy rozpocząć w momencie, kiedy widzimy, że leczenie farmakologiczne nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Konieczne jest wówczas sięgnięcie po metody bardziej inwazyjne. Jedną z częściej stosowanych jest metoda Barrona. Zabieg ten polega na zakładaniu gumek na podstawy guzków hemoroidalnych. Żylak wciąga się do wnętrza ligatora, z którego zakładana jest gumowa podwiązka u jego nasady. W rezultacie po upływie mniej więcej pięciu dni guzek obumiera i samoistnie odpada. W leczeniu hemoroidów stosuje się również krioterapię, w ramach której do usuwania guzków używa się zimnego lasera. Można także przeprowadzić elektrokoagulację wykorzystującą działanie prądu elektrycznego zmiennego o dużej częstotliwości. Czasem stosuje się zabieg skleroterapii, polegający na precyzyjnym ostrzykiwaniu guzków krwawniczych specjalnym roztworem, który obkurcza i zamyka ściany naczyń. Wszystkie te zabiegi nie wymagają wcześniejszych przygotowań, są mało inwazyjne i bezpieczne. Jeśli przystąpimy do leczenia wcześnie, wrasta prawdopodobieństwo uniknięcia dalszego rozwoju choroby i sytuacji, gdy jedynym środkiem usunięcia problemu staje się interwencja chirurgiczna – operacyjne wycięcie hemoroidów, czyli hemoroidektomia. Zabieg ten wiąże się z większym ryzykiem powikłań i wymaga 6–8 tygodni rekonwalescencji.

Jak już wspomniano, krwawienie, które towarzyszy żylakom odbytu, może być też mylone z rakiem jelita grubego – i odwrotnie. Jak zatem odróżnić hemoroidy od raka? 

Przede wszystkim dzięki innym symptomom: bólom brzucha, zmianie rytmu wypróżnień, chudnięciu i niedokrwistości, które są efektem zmian nowotworowych. Jednak trzeba pamiętać, że hemoroidy i nowotwór jelita grubego mogą współwystępować, a ich objawy nakładać się na siebie. Podejrzenie raka jelita grubego zmusza do przeprowadzenia kompletnej diagnostyki, a w razie potwierdzenia choroby, jak najszybszego rozpoczęcia jej leczenia. Inne schorzenia przypominające pod względem objawów chorobę hemoroidalną to:

• szczelina odbytu, czyli pęknięcie błony śluzowej odbytu. Szczeliny powstają najczęściej przy nadwyrężeniu śluzówki odbytu na skutek przewlekłych biegunek lub długotrwałych zaparć. Dość często tworzą się także u kobiet po porodzie;
• ropień odbytu, czyli ostry stan zapalny powstały na skutek zakażenia gruczołów kanału odbytu. Wewnątrz ropnia znajduje się zakażona treść. Chorobie zazwyczaj towarzyszy gorączka, ból i uczucie zwiększonego parcia na stolec;
• polip jelita grubego – w postaci niewielkiego guzka na błonie śluzowej jelita grubego. Polipy zazwyczaj nie dają żadnych dolegliwości, czasem jednak można obserwować niewielkie krwawienie z odbytu lub wyciek treści śluzowej. Rozpoznanie polipów jelita grubego jest ważne, gdyż niektóre z nich mogą przekształcić się w raka;
• zapalenie uchyłków, czyli niewielkich uwypukleń błony śluzowej jelita. Przypadłość dość często dotyka osoby starsze. Ich pojawieniu sprzyja niewłaściwa, uboga w błonnik dieta, częste zaparcia i mała aktywność fizyczna. W przypadku zapalenia uchyłków poza krwawieniem obserwuje się gorączkę i bóle brzucha, które nasilają się podczas wypróżniania;
• przetoka odbytu powstała w wyniku ropnia odbytu, zapalenia torebki włosowej lub gruczołów. Schorzeniu towarzyszy ból, gorączka i niekiedy wyciek treści ropnej. Można też wyraźnie wyczuć guz w okolicy odbytu;
• kłykciny kończyste odbytu, czyli grudkowate zmiany znajdujące się na zewnątrz i wewnątrz kanału odbytu, powodujące krwawienia kontaktowe, ból, świąd i pieczenie. Kłykciny są wynikiem infekcji wirusowej, nierzadko przenoszonej drogą płciową.

W jaki sposób możemy uchronić się przed hemoroidami?