Intermittent fasting. Czyli post przerywany

Intermittent-fasting
W ostatnim czasie dużą popularność zyskuje kon­cepcja Intermittent fasting (IF), czyli przerywanego postu. Zakłada ona rezygnację z jedzenia w wybra­nym i określonym okresie. Z grubsza rzecz biorąc możemy wyróżnić dwie odmiany przerywanego poszczenia. Pierwsza to kilkugodzinny post w czasie dnia, drugi to głodówka trwająca kilka dni w trak­cie tygodnia. W pierwszej wersji mamy do czynienia z rezygnacją ze śniadania i rozpoczęciem tzw. okna żywieniowego wczesnym obiadem ok. godziny 12.00. Oznacza to przedłużenie postu nocnego o kilka dodatkowych godzin.

Podobnie działa zasada niejedzenia niczego po godzinie 18.00. W drugiej wersji zakłada się konieczność poszczenia w niektóre dni tygodnia. Zazwyczaj w co drugi dzień lub przez dwa dni w tygodniu (metoda 5:2)  

Post nie jest w tym przypadku całkowity, oznacza redukcję przyjmowanych pokarmów do 20 proc. dziennego zapotrzebowania, czyli spożycie 500 kcal (kobiety) lub 600 kcal (mężczyźni). Głównym moty­wem tymczasowych postów jest zmniejszenie wagi, modelowanie sylwetki oraz walory zdrowotne. Zgod­nie z pierwszą hipotezą post uruchamia korzystne dla zdrowia procesy metaboliczne, co w rezulta­cie powoduje że kalorie są lepiej wykorzystywane przez organizm lub też organizm zostaje oszukany co do bilansu energetycznego. W efekcie ma to aktywo­wać korzystne zmiany w składzie ciała oraz polepszać parametry dotyczące zdrowia. Zdaniem niektórych podczas postu ludzkie ciało może skoncentrować się wyłącznie na usuwaniu z organizmu toksyn i „napra­wianiu" obecnych w nim uszkodzeń. Przekonanie to często bazuje na badaniach przeprowadzonych na zwierzętach w warunkach laboratoryjnych, głów­nie gryzoniach i nicieniach. Zgodnie z drugą hipo­tezą, okresowa głodówka może stanowić skuteczne narzędzie kontroli ilości spożywanych kalorii. Skró­cenie okna czasowego, podczas którego spożywamy pokarm, wydaje się logicznym działaniem, jeśli chcemy zredukować masę tkanki tłuszczowej, być zdrowszym i poprawić samopoczucie.

Zanim odpowiemy na pytanie, co o poście przerywanym możemy ustalić na podstawie badań, należy przypomnieć, że zainteresowanie nim zapoczątkowała
publikacja książki dr. Michaela Mosleya „The Fast Diet". 

​Mosley przekonuje w niej, że sporadyczny post może u osoby w dobrej kondycji i posiadającej odpowied­nie geny znacznie obniżyć ryzyko wystąpienia cho­rób układu krążenia, cukrzycy, udaru, kilku rodza­jów raka, choroby Alzheimera. Co więcej, głodówka dawkowana z umiarem hamuje proces starzenia. Oczywiście rewelacje Mosleya nie są niczym nowym. Od lat 30. XX wieku znany jest związek pomiędzy redukcją spożywanych kalorii a długowiecznością. Badania Valtera Longo, profesora gerontologii i nauk biologicznych na Uniwersytecie Kalifornii Południo­wej, dowiodły, że sporadyczne ograniczenie jedzenia (2–4 dni) odnosi podobny skutek. Jak przekonuje Mosley, gdy konsumujemy nadmiar kalorii, nasze komórki działają w przyspieszonym trybie. Gwał­townie spalają dostarczaną im energię i zbyt szybko rosną, co powoduje pojawienie się uszkodzeń. Powo­łując się na badania Longo, Mosley zwraca uwagę na kluczowy element tego procesu jakim jest insulinopodobny czynnik wzrostu (IGF-1), czyli hormon wytwarzany przez wątrobę i utrzymu­jący nasze komórki w stanie ciągłej aktywności. O ile w młodym wieku, gdy rośniemy, poziom IGF-1 powinien być wysoki, to w późniejszym czasie jego wysokie stężenie przyspiesza proces starzenia. Jeśli jego poziom maleje, tak jak podczas głodówki, organizm wyhamowuje wytwarzanie nowych komórek i zamiast tego uruchamia naprawę tych już istniejących. Jeśli więc w ramach eksperymentu dokonać mody­fikacji genetycznej na myszach, tak że nie reagują na IGF-1, przeciętna długość ich życia wydłuża się o 40 proc. Dodatkowo, zdaniem prof. Longo, powstrzymanie się od jedzenia na krótki czas działa pobudzająco na uśpione w normalnych warunkach komórki macierzyste. Jak przekonuje, w trakcie postu komórki macierzyste odpowie­dzialne za wytwarzanie nowych krwinek czer­wonych i białych zaczynają się dzielić i różnico­wać, odbudowując cały system odpornościowy. Zanim odegramy jednak marsz triumfalny, warto zauważyć, że na pełnowartościowe dowody naukowe musimy jeszcze poczekać. Długoterminowe badania z udziałem ludzi dopiero się zaczynają. Więcej jest natomiast badań nad postem przerywanym w kontekście chudnięcia. Generalnie potwierdzają one jego skuteczność, choć nie jest ona znacząco różna od restrykcyjnych diet redukcyjnych (800 kcal dziennie). Z reguły dotyczą one metody 5:2, czyli postu w dwa wybrane dni tygodnia. Niewiele jest za to badań doty­czących rezygnacji z jedzenia w wybranej (pierwszej) części dnia. Specjaliści wskazują jednak na istniejące wady sporadycznych postów. Jedną z nich jest samo­dzielne określanie założeń wdrażanego programu. Zainteresowani zmniejszają okno żywieniowe z 6–8 godzin do jednego posiłku, wychodząc z zało­żenia, że im dłużej poszczą tym lepiej. Jednak zje­dzenie całego (zmniejszonego) dziennego zapotrze­bowania naraz nie jest zdrowe i może prowadzić do problemów z przewodem pokarmowym. Zdaniem ekspertów bardziej sensowne wydaje się poszczenie co drugi dzień, ponieważ okres postu nie zostaje nadmiernie przedłużony. Ma ono swoje niewątpliwe zalety. Przede wszystkim eliminuje podjadanie, które w ogólnym bilansie może oznaczać spożycie kilkuset dodatkowych kalorii w ciągu dnia. Wydaje się mniej restrykcyjne, a przez to łatwiejsze do wdrożenia i prze­kształcenia w nawyk. Ostatecznie okres postu nie trwa długo, a po jego zakończeniu możemy się najeść.

Do wszechobecnej reklamy piwa zdążyliśmy się już przyzwyczaić. Gdzie się obejrzeć, napotykamy komunikat – piwo gasi pragnienie, integruje, bawi, relaksuje i świetnie smakuje. W powszechnej opinii ucho...
12245 Odsłony
Rozmowa z Agnieszką Łucjanek – psycholożką, terapeutką, koordynatorką merytoryczną Pozaszkolnej Placówki Specjalistycznej SCOLAR. Pracuje w Poradni dla dzieci z Autyzmem i ich Rodzin w Instytucie Psyc...
8121 Odsłony
Ostroga piętowa to potoczna nazwa schorzenia, które wielu uznaje za nieuleczalne przy użyciu standardowych metod medycznych.  Stąd prawdziwy wysyp interneto­wych porad sugerujących cudo­twórcze d...
7173 Odsłony
Cała prawda o dietetycznym detoksie. Raz na jakiś czas nachodzi nas nieodparta ochota na „odtrucie" lub „oczyszczenie" organizmu z nagromadzonych toksyn. Z reguły w okolicach świąt poja­wia się myśl, ...
5785 Odsłony
Gelotolodzy, czyli naukowcy zajmujący się badaniem śmiechu przekonują, że uśmiech na twarzy może podnieść odporność organizmu, skrócić okres rekonwalescencji po chorobie i przedłużyć życie – nawet o s...
5035 Odsłony
​Popularne diety kuszą obietnicą szybkiej utraty zbędnych kilogramów. Czy redukcja masy ciała i efekt jo-jo stanowią nieodłączny duet? W ponad 90 proc. przypadków za otyłość i nadwagę odpowiedzialny j...
4945 Odsłony
PROGRAM PROWADZONY PRZEZ CENTRALĘ FARMACEUTYCZNĄ CEFARM SA  logotype cefarm