Jak dożyć setki?
Nie przejadaj się
W osiągnięciu długowieczności istotną rolę odgrywają nawyki żywieniowe. Szczególnie widać to na przykładzie ludności Okinawy, gdzie nadrzędna zasada dotycząca spożywania posiłków głosi: nie należy jeść do syta! (hara hachi bu). Od stołu trzeba wstać, czując się najedzonym w około 80 proc. Wydaje się to sensowne, jeśli zważymy, że sygnał o sytości nasz mózg wysyła dopiero po 20 minutach od rozpoczęcia posiłku. Do tradycji mieszkańców Ikarii należy przestrzeganie okresowych postów, co jest związane z kalendarzem greckiego Kościoła prawosławnego, w którym przewidziano łącznie niemal 6 miesięcy dni postnych w roku. Można przy tym zauważyć, że jedyną dowiedzioną naukowo metodą opóźnienia procesów starzenia się u ssaków (to jest u myszy) jest okresowe ograniczenie przyjmowanych kalorii o 30 proc.
We wszystkich przebadanych miejscach dieta stulatków wykazuje niską kaloryczność przy jednoczesnym wysokim poziomie wartości odżywczych. W głównej mierze składa się ona z produktów niskoprzetworzonych w postaci warzyw, owoców, zbóż. Sporą jej część stanowią rośliny strączkowe – soja i różne gatunki fasoli. Mięso i produkty odzwierzęce są spożywane rzadko i przy okazji świąt. Co ciekawe, stulatkowie przeważnie nie są abstynentami. Jednak podobnie jak przy pozostałych nawykach żywieniowych i w tym przypadku hołdują zasadzie umiarkowanej konsumpcji.
Odżywiaj się zdrowo
W diecie stulatków znajdziemy również regularne picie wody, najczęściej bogatej w wapń i magnez oraz napary z miejscowych ziół. Warto podkreślić, że japońscy stulatkowie spożywają głównie (w 75–80 proc.) żywność pochodzenia roślinnego. Z uwagi na łagodny klimat wiele warzyw uprawiają przez cały rok w przydomowych ogródkach – bataty, marchew, sporo cebuli, czosnku, kurkumy, rozmaite zioła (z bylicy japońskiej robią gorzką nalewkę) i przyprawy oraz melony. Spożywają produkty pełnoziarniste: proso, ryż i jęczmień. Nie jedzą odzwierzęcego nabiału, ale jedzą tofu (ser sojowy) oraz miso (fermentowana pasta sojowa, której używa się jako bazy do zup warzywnych). Konsumują bardzo mało soli i słodyczy. Ich dieta jest więc uboga w tłuszcze, a bogata w antyutleniacze, witaminy i substancje mineralne. Również dieta Sardyńczyków jest prosta. Bazuje ona głównie na różnych odmianach fasoli, bobu, rozmaitych warzywach oraz pełnego ziarna. Z pszenicy twardej triticum durum, podobnej do jej starszej odmiany – płaskurki, wypieka się chleb na zakwasie oraz charakterystyczne płaskie, chrupkie, cienkie chlebki zwane pane carasau. Z mleka koziego i owczego mieszkańcy wyspy wyrabiają tradycyjne lokalne sery (pecorino sardo), zaś z rosnących na zboczach winogron pędzą lokalne czerwone wino cannonau, niezwykle bogate we wzmacniające naczynia krwionośne flawonoidy – to wino ma ich 2–3 razy więcej niż inne wina czerwone. Mleka krowiego raczej się tu nie pija, preferując świeże mleko kozie. Zawiera ono 13 proc. więcej wapnia, 25 proc. więcej witaminy B6, 47 proc. więcej witaminy A, 134 proc. więcej potasu i 300 proc. więcej niacyny niż mleko krowie. Kozie mleko lepiej zapobiega niedoborom żelaza i wypłukiwaniu składników mineralnych z kości jest bogate w kwasy tłuszczowe omega-3, a sporządzone z nich sery zawierają witaminę K2. Dlatego Sardyńczycy przeważnie nie miewają problemów z kośćmi ani z układem krążenia. Jadłospis stulatków z greckiej Ikarii jest równie prosty i oparty w dużym stopniu na nieprzetworzonych produktach roślinnych. Sporo w nim warzyw i owoców, fasoli, cieciorki i soczewicy, ziemniaków, produktów pełnoziarnistych (chleb na zakwasie), nierafinowanej oliwy z oliwek i ryb. Z mleka kóz i owiec wytwarza się tutaj sery (kathoura, feta), z winogron zaś robi się lokalne czerwone wino. Jada się sporo dziko rosnącej zieleniny, którą dodaje się do sałatek lub zapieka z innymi warzywami. Ikaryjscy stulatkowie chętnie piją rozmaite ziołowe napary, w tym tak zwaną górską herbatkę, będącą mieszanką oregano, szałwii, rozmarynu, piołunu, liści mniszka i mięty. Zapobiegają one nadciśnieniu i pomagają oczyszczać organizm. Na Ikarii ceni się także miód. Jest on tu stosowany jako panaceum na wiele dolegliwości. Stulatkowie mają zwyczaj spożywania łyżeczki miodu każdego dnia. Warto też dodać, że uczeni z bostońskiego Dana-Farber Cancer Institute na podstawie trwających 30 lat badań doszli do wniosku, że regularne jedzenie orzechów obniża ryzyko śmierci z jakiegokolwiek powodu o 20 proc. Potwierdzają to obserwacje mieszkańców miasteczka Loma Linda (Kalifornia), gdzie średnia życia jest najwyższa w całych Stanach Zjednoczonych.
Pracuj
Bądź z bliskimi
Ruszaj się
Wysypiaj sięEnter heading here...
Jakie wnioski można wysnuć na podstawie obserwacji stylu życia stulatków?
