Kasza − cudze chwalicie, swego nie znacie.

Kasza--cudze-chwalicie-swego-nie-znacie

Wartości odżywcze i właściwości lecznicze kaszy od lat budzą uznanie dietetyków. 

Kasza jęczmienna, kasza jaglana, kasza gryczana, kasza owsiana, kasza manna, kasza kukurydziana oraz kuskus zawierająwiele składników, które sąistotne dla prawidłowego działania organi­zmu. Mimo jej prozdrowotnego wpływu, nie wszyscy po kaszę chętnie sięgają. A przecież różne rodzaje kasz od wieków gościły na polskich stołach, dostarczając energii potrzebnej pokoleniom naszych przodków. Trzeba wiedzieć, że kasze stanowiły w Polsce podstawę wyżywienia, aż do momentu pojawienia sięziemniaków. Jeśli nie z uwagi na tradycję, to przynajmniej ze względów diete­tycznych warto przywrócić je do naszego codziennego jadłospisu. Zdaniem ekspertów częste spo­życie kaszy chroni bowiem przed otyłością, zaparciami, miażdżycą, a także cukrzycą. Dlatego warto od czasu do czasu zamiast po frytki, makarony, ryż czy ziemniaki sie­gnąć po jedną z wielu odmian kaszy. Można spotkać się z opi­nią, że kaszę należy jeść z powodu zawartego w niej błonnika pokar­mowego, jednak lista wyróżniają­cych ją zalet jest znacznie dłuższa. Pod względem wartości odżyw­czej kasza przewyższa makaron, ziemniaki oraz ryż. Stanowi ona źródło węglowodanów złożonych, a co za tym idzie – źródło energii potrzebnej w warunkach wytężo­nego wysiłku. Ze względu na dużązawartośćskrobi kasze sądośćkaloryczne, ale − co ważne − nie tuczą, dlatego poleca się je oso­bom chcącym zredukować wagę. Poza błonnikiem regulującym pracęjelit zawierają witaminy z grupy B, kwas foliowy oraz wita­minę E. Dostarczająorganizmowi również potas, żelazo, magnez, cynk, miedźi mangan.

Różne rodzaje kaszy można przyrządzać na wiele sposobów, dzięki czemu możliwe jest optymalne wykorzystanie dobrodziejstw poszczególnych jej rodzajów, unikając przy tym nudy jednostajnej diety. 

Luty 2019.indd

Jednak kasza kaszy nierówna. Naj­wartościowszą jest ta, która w naj­niższym stopniu została poddana procesowi oczyszczania i rozdrab­niania. Im kasza grubsza, tym korzystniejsza, zawiera bowiem składniki z warstwy aleuronowej (m.in. witaminy, składniki mine­ralne, białka). Obróbka termiczna powoduje zmniejszenie ilości wrażliwych składników, np. prze­ciwutleniaczy, dotyczy to przede wszystkim kaszy prażonej. Lepiej jest też zrezygnować z gotowania kaszy w plastikowych worecz­kach. Gotowanie jedzenia z folią najogólniej rzecz ujmując nie jest dobrym pomysłem.

Kasza gryczana uchodzi za najzdrowszą. Stanowi bowiem dobre źródło białka i wielu cennych amino­kwasów egzogennych, takich jak lizyna i tryptofan. Zawiera też największe ilości magnezu. Chyba najbardziej znaną jest kasza jęczmienna. Posiada ona dużo błon­nika, toteż stanowi skuteczne panaceum na zaparcia i problemy układu pokarmowego. Natomiast najwięcej soli mineralnych i wita­ min znajdziemy w zdobywającej sobie coraz większą popularność kaszy jaglanej. Znajdziemy w niej również lecytynę̨, która korzyst­nie wpływa na pamięć. Najmniej wartościowe są kasza manna oraz kuskus, jednak z uwagi na to, że są lekkostrawne, również warto o nich pamiętać. Jakie jeszcze właściwości kryją w sobie najpopularniejsze kasze? Oto kilka informacji:

Kasza gryczana − biała lub prażona wytwarzana z nasion gryki zawiera przede wszystkim dużą ilość́ błonnika, stymulującego perystaltykę jelit i pomocnego przy problemach z zaparciami. Spora zawartość́ skrobi, stopniowo rozkładanej w naszym organizmie na glukozę̨, zapewni nam poczucie sytości na dłużej i powstrzyma napady wil­czego głodu. Z tego względu wszy­scy starający się utrzymać smu­kłą sylwetkę nie powinni o niej zapominać. Co ważne dla wegan i wegetarian, w kaszy tej znaj­duje się także sporo białka roślinnego, zbliżonego właściwościami do białek obecnych w roślinach strączkowych. W porównaniu z białkiem zawartym w zbożach jest ono cenniejsze z racji wyż­szej przyswajalności. Nasz orga­nizm pozyskuje z niego amino­kwasy, których nie jest w stanie sam wytworzyć́. Należą do nich m.in. lizyna i tryptofan, istotne z uwagi na nasze dobre samopo­czucie. Kasza gryczana zawiera rutynę ̨(witamina P), która uła­twia wchłanianie witaminy C, ale też wzmacnia naczynia krwionośne. Z tego powodu spożywanie kaszy gryczanej zaleca się osobom borykającymi się z żylakami czy hemoroidami. W kaszy gryczanej znajdziemy też największe zasoby witamin z grupy B, potasu, fosforu, miedzi, magnezu, sodu i cynku. Ponieważ̇ kasza gryczana jest pro­duktem bezglutenowym, mogą̨ ją jeść́ osoby chore na celiakię. Prze­ciwwskazaniem do jej spożywania jest natomiast przewlekłe zapale­nie trzustki. Grube kasze powinno się̨ także ograniczyć́, kiedy cierpi się na przykład na przewlekły nieżyt jelit, zaparcia nawykowe, a także − w biegunkowej postaci zespołu jelita drażliwego.

Kasza jaglana − wytwarzana z ziarna prosa, jednego z najstarszych znanych zbóż̇. Ma żółty kolor i słodkawy smak. Ze względu na swoje wartości odżywcze jest uznawana za jedną z najlepszych kasz na równi z kasza gryczaną. Kasza jaglana zawiera białko, lecytynęoraz krzemionkę̨, która wzmac­nia nasze kości. Jest doskonała dla osób cierpiących na alergie i niedokrwistość́. Poprawia odporność́, utrzymuje w dobrej formie włosy, skórę i paznokcie, chroni przed udarem i stłuszczeniem wątroby. Dzięki zawartości aminokwasu (tryptofanu) reguluje rytm snu, ciśnienie krwi, a także temperatu­rę ciała. W porównaniu z innymi kaszami, szczególnie grubszymi, zawiera ona nieco mniej błon­nika. Z tego powodu mogą ją jeść́ osoby na diecie lekkostraw­nej. Dodatkowo od innych kasz odróżnia ją to, że jest produktem zasadotwórczym, alkalizującym organizm. Tym samym jej spoży­wanie pomaga w odkwaszaniu. To dobra wiadomość dla wszyst­kich cierpiących na częste zgagi czy nadkwaśność. Tak jak w kaszy gryczanej, znajdują się w niej rów­nież witaminy B1, B2, B6, E. Są one ważne, jeśli chcemy zadbać o stan naszej skóry, paznokci czy pracę układu nerwowego. Dzięki lecy­tynie, natomiast, kasza jaglana wspiera działanie pamięci i służy koncentracji. Podobnie jak kasza gryczana, stanowi ona cenne źró­dło fosforu, żelaza, cynku oraz miedzi. To, co ją wyróżnia spośród innych kasz, to wysoki poziom zawartego w niej krzemu, który jest konieczny do wzmacniania ścięgien i tkanki kostnej. Dlatego po kaszę jaglaną powinny sięgać osoby po złamaniach lub opera­cjach obejmujących stawy i kości. Dzięki wspomnianym już mikro­elementom kasza jaglana hamuje wypadanie włosów, a nawet wzmacnia je i przyspiesza wzrost. Mimo że staje się coraz popu­larniejsza, niektórym zdarza się popełniać błędy podczas jej przy­gotowania. Jeśli kasza ma po ugo­towaniu gorzki smak, oznacza to, że podczas zbyt długiego prze­chowywania po prostu zjełczała. Pomimo prozdrowotnych właściwości spożywanie kaszy jaglanej nie jest jednak wskazane w diecie nisko resztkowej, np. w przypadku osób cierpiących na przewlekle zapalenie trzustki.

Kasza jęczmienna − produkowana jest z ziarna jęczmienia i stanowi 70% produkowa­nej kaszy. Za sprawą zawartości fitozwiązków oraz glukanu obniża poziom złego cholesterolu. Dodat­kowo działa przeciwalergicznie, przeciwwirusowo, antybakteryj­nie oraz przeciwzapalnie. Kaszę jęczmienną tradycyjnie dzieli się na: pęczak – całe, wypolerowane ziarno bez łuski; kaszę perłową(kasza mazurska) – pęczak pocięty na kawałki; kasze łamaną(wiej­ską) − czyli rozdrobniony, niepo­lerowany pęczak. Najmniej przetworzony jest pęczak, ponieważ otrzymuje się go z całych, niepokruszonych ziaren jęczmienia. W wyniku ich rozdrobnienia otrzymamy popularną kaszę perłową. Główną zaletą kasz jęczmiennych jest dość duża zawartość tzw. rozpuszczalnego błonnika pokarmowego. Przyczynia się on przede wszystkim do obniżenia tzw. złego cholesterolu (LDL), a przy tym pomaga utrzymy­wać na stałym poziomie glukozę w naszym organizmie, a także − wiązać się z wodą− błonnik daje poczucie sytości na dłuższy czas, usprawniając przy tym przemianę̨ materii. Na tle innych kasz, kasze jęczmienne wyróżnia spora dawka witaminy K. Pomaga ona w krzepnięciu krwi dzięki czemu zapobiega krwotokom, oraz wzmacnia ściany naczyń krwio­nośnych. Warto wiedzieć, że kasza jęczmienna zawiera najwięcej wapnia spośród wszystkich kasz, a wapń z kolei stanowi niezbędny budulec naszych kości i szkliwa. Ma też sporo cynku, potasu oraz żelaza, którego niedobór może prowadzić np. do niedokrwistości, spadku sprawności fizycznej czy przemęczenia.

Kasze to ważny i wartościowy składnik dobrze zbilansowanej diety. 

Nie dość́, że dostarczają nam wielu cennych witamin i minerłów, to jeszcze wspomagają trawinie i zaspokajają głód. Jeśli chcemy włączyć kaszę do swojej diety, pamiętajmy, że różne rodzaje kaszy wymagają różnego traktowania. Grube kasze trzeba przebrać z nieobłuskanych ziaren i łusek, a następnie opłukać je i szybko wrzucić do garnka. Trzeba przy tym uważać, by nie przypalić kaszy. Ogólna zasada jest taka, że można przyrządzić kaszę na dwa sposoby: na sypko lub w formie bryły. Można ją dodawać do mięs, jarzyn lub grzybów, a sypkie kasze doskonale nadają się na kaszotto. Z kaszy można również przyrzą­dzić kotlety, krokiety, zapiekanki oraz desery. Kasza, chociaż zdrowa, nie może być spożywana przez każdego. Osobom z nietolerancją glutenu pozostaje gryczana i jaglana, osoby z niedoczynnością tarczycy unikać powinny jaglanej. Ograniczenie lub wyeliminowanie większości kasz zaleca się też osobom z problemami jelitowymi oraz wszystkim z zaleceniami diety lekkostrawnej.

Do wszechobecnej reklamy piwa zdążyliśmy się już przyzwyczaić. Gdzie się obejrzeć, napotykamy komunikat – piwo gasi pragnienie, integruje, bawi, relaksuje i świetnie smakuje. W powszechnej opinii ucho...
12137 Odsłony
Rozmowa z Agnieszką Łucjanek – psycholożką, terapeutką, koordynatorką merytoryczną Pozaszkolnej Placówki Specjalistycznej SCOLAR. Pracuje w Poradni dla dzieci z Autyzmem i ich Rodzin w Instytucie Psyc...
8091 Odsłony
Ostroga piętowa to potoczna nazwa schorzenia, które wielu uznaje za nieuleczalne przy użyciu standardowych metod medycznych.  Stąd prawdziwy wysyp interneto­wych porad sugerujących cudo­twórcze d...
7078 Odsłony
Cała prawda o dietetycznym detoksie. Raz na jakiś czas nachodzi nas nieodparta ochota na „odtrucie" lub „oczyszczenie" organizmu z nagromadzonych toksyn. Z reguły w okolicach świąt poja­wia się myśl, ...
5777 Odsłony
Gelotolodzy, czyli naukowcy zajmujący się badaniem śmiechu przekonują, że uśmiech na twarzy może podnieść odporność organizmu, skrócić okres rekonwalescencji po chorobie i przedłużyć życie – nawet o s...
5016 Odsłony
​Popularne diety kuszą obietnicą szybkiej utraty zbędnych kilogramów. Czy redukcja masy ciała i efekt jo-jo stanowią nieodłączny duet? W ponad 90 proc. przypadków za otyłość i nadwagę odpowiedzialny j...
4931 Odsłony
PROGRAM PROWADZONY PRZEZ CENTRALĘ FARMACEUTYCZNĄ CEFARM SA  logotype cefarm