Pokrzywa zwyczajna (Urtica dioca) to jeden z najpospolitszych gatunków roślin, na który możemy się natknąć w naszym otoczeniu. Występuje ona powszechnie niemal na całej kuli ziemskiej z wyjątkiem strefy tropikalnej. Z reguły jednak omijamy ją szerokim łukiem. Na powierzchni liści i łodygi rośliny znajdują się gruczołki wydzielające kwas mrówkowy, który po zetknięciu ze skórą powoduje podrażnienie i nieprzyjemne pieczenie. Wystarczy jednak poddać pokrzywę gotowaniu lub suszeniu, by pozbyć się jej niezachęcających właściwości. Młode liście i pędy pokrzywy najlepiej zbierać od przedwiośnia do maja. W miesiącach późniejszych można pozyskiwać najmłodsze liście na wierzchołku pędu, o ile są zielone i świeże, a także kwiaty i owoce, które zawierają sporo fitosteroli. Roślinę suszymy, cienkimi warstwami w temperaturze do 40°C. Należy przy tym pamiętać, że dłuższe suszenie zubaża zebrany surowiec. Susz przechowujemy w miejscu suchym, zaciemnionym i chłodnym. W czasie zbiorów lepiej jest ominąć rośliny rosnące w pobliżu ruchliwych dróg.
Młode liście pokrzywy zawierają sporo witamin i makroelementów niezwykle cennych dla naszego organizmu, np. żelazo oraz witaminy A, B2, C, K; do tego fosfor, jod, krzem, magnez, potas i siarkę, kwasy organiczne (m.in. mrówkowy, glikolowy, glicerolowy), flawonoidy (m.in. rutynę i kwercetynę), garbniki, chlorofil, a także histaminę i serotoninę.
W tym celu wystarczy po każdym posiłku spożyć łyżkę sproszkowanego suszu lub dodać liście młodej pokrzywy do zupy albo sałatki. Znanym sposobem na wzmocnienie cebulek włosów jest płukanka przygotowana na jej bazie. Dodawany do szamponów ekstrakt z pokrzywy sprawia, że włosy stają się błyszczące i miękkie. Napary i okłady z pokrzywy pomagają łagodzić stany zapalne, trądzik, czyraki. Podobnie jest w przypadku łojotoku i łupieżu. Uważa się, że napar z pokrzywy pozytywnie oddziałuje na funkcje przewodu pokarmowego, stymuluje trawienie i działa żółciopędnie. Bywa również wykorzystywany w celach złagodzenia dolegliwości towarzyszących chorobie wrzodowej. Od wieków pokrzywę stosowano w przypadkach osłabienia i anemii. Wyciąg z pokrzywy rzeczywiście stymuluje wzrost poziomu hemoglobiny i czerwonych krwinek. Dzięki zawartości flawonoidów, garbników oraz witaminy K posiada on także działanie przeciwkrwotoczne. Stąd bywa zalecany w przypadkach intensywnych krwawień miesięcznych, krwotoków z nosa czy problemów z żylakami.
Sok z pokrzywy
Bierzemy drobno pokrojone świeże listki pokrzywy, płuczemy i wrzucamy do sokowirówki lub rozdrabniamy przy pomocy blendera. Otrzymaną masę uzupełniamy wodą w proporcji 1 do 5. Sok można wypić, można nim również płukać gardło lub przemywać skórę (pomaga przy skórze trądzikowej).
Maseczka do cery tłustej
Ponieważ pokrzywa posiada właściwości dezynfekujące, odkażające i normalizujące, może być z powodzeniem wykorzystywana do sporządzenia maseczki. Potrzebne będą: dwie łyżki płatków owsianych błyskawicznych, 1/3 szklanki ciepłego mleka oraz sok z dziesięciu młodych pokrzyw. Sok uzyskujemy jak powyżej przy pomocy sokowirówki, blendera lub wyciskarki wolnoobrotowej. Jeśli nie możemy go przygotować, wystarczy napar z dwóch łyżek suszonej pokrzywy. Mieszamy wszystkie składniki i nanosimy maseczkę na twarz, omijając oczy. Po mniej więcej 15 minutach zmywamy ciepłą wodą.
Syrop przeciw przeziębieniom
Mielimy około kilograma pokrzyw w mikserze, dodajemy następnie około 1 litra wody i gotujemy. Po zagotowaniu osładzamy miodem. Tak uzyskany syrop przelewamy do słoiczków i pasteryzujemy przez 15 minut. Syrop można stosować profilaktycznie przeciwko przeziębieniom i infekcji gardła. Wystarczy 1 łyżeczka 3 razy dziennie przez 2 tygodnie, 2 razy na kwartał.