Skąd się bierze przeziębienie?

winter-landscape-2571788_1920
Czy zimno powoduje, że się przeziębiamy? Od czasu starożytności panuje pogląd, że niskie temperatury powodują bóle głowy, kaszel i dolegliwości gardła. Zimno ma prowadzić do kataru czy drapania w gardle. Wystarczy więc tylko ciepło się ubrać, by uchronić się przed zachorowaniem. Ile w tym prawdy? Naukowcy nie pozostawiają złudzeń. To wirusy odpowiadają za znane nam wszystkim przeziębienie. Tych, które potrafią je wywołać, jest około 200 rodzajów, co powoduje, że z medycznego punktu widzenia nie ma jednej choroby, którą możemy nazwać przeziębie­niem. To raczej cały wachlarz podobnych schorzeń. Przeziębienie uznawane jest za pospolitą infekcję górnych dróg oddechowych, której nasilenie przy­pada na okres jesienno-zimowy. Choroba bywa okre­ślana jako zapalenie nosogardła, zapalenie błony śluzowej gardła, nosa i krtani, ostry nieżyt nosa lub zaziębienie. Przeziębienie rozwija się wolno i z reguły towarzyszy mu katar. Jest bardziej uciąż­liwe niż groźne. Niebezpieczne za to mogą okazać się powikłania po przeziębieniu. Większość przeziębień jest spowodowana działalnością tzw. rhinowirusów. Pozostałe powodowane są przez wirusy paragrypy, adenowirusy, enterowirusy i koronawirusy. Niekiedy za objawy przeziębienia odpowiada kilka z tych wiru­sów. Wielość rodzajów wirusów powoduje, że nie jest możliwe opracowanie odpowiedniej szczepionki na przeziębienie, oraz że może nas ono dopaść kilka razy w roku.

Jak się możemy przeziębić? 

gruNajprościej jest, jeśli dotkniemy rękę zakażonego rhi­nowirusem albo powierzchnię skażoną takimi wiru­sami (klamka drzwi, przycisk windy, przycisk w toa­lecie, pilot, włącznik światła), po czym dotkniemy własnego nosa. Badania wykazały, że jeden zarażony potrafi zostawić wirusy na 33–60 proc. dotykanych powierzchni. Wirus znajdujący się na skórze jest nie­bezpieczny do 2 godzin, na powierzchni mebli przez dobę. Dlatego tak istotna jest higiena rąk. Najczęściej przeziębienie dotyczy dzieci. W ich przypadku infekcje występują 2–3 razy częściej niż u dorosłych. Dorośli chorują przeciętnie 2–4 razy do roku. Osoby starsze rzadziej, bo 1 raz w roku. Dla­czego? Ponieważ nasza odporność na wirusy rośnie wraz z wiekiem.

Choroba zaczyna się zwykle powoli. Jej rozwój zajmuje z reguły kilka dni. Początkowe objawy to zmęczenie i apatia  

Następnie organizm próbuje pozbyć się wirusów. Dlatego zaczynamy kichać, z nosa cieknie nam wod­nista wydzielina, błona śluzowa w gardle rozpulchnia się i boli. Bez względu na rodzaj wirusa, objawy prze­ziębienia są w zasadzie za każdym razem zbliżone. Są to: suchość w nosie i gardle, ból gardła, chrypka, katar (początkowo przezroczysty, potem żółtawy lub zielonkawy z uwagi na obecność leukocytów, które układ odpornościowy wysyła do walki z wirusami), kaszel suchy lub kaszel mokry, stan podgorączkowy lub gorączka. Mimo, że rhinowirusy atakują nas, gdy na dworze panują niższe temperatury, pozostają naj­bardziej aktywne pomiędzy wrześniem a październi­kiem oraz między kwietniem a majem. W mrozach gustuje raczej grypa, która wypiera w tym czasie inne wirusy. Leczenie przeziębienia sprowadza się tak naprawdę do minimalizowania i łagodzenia objawów oraz przeciwdziałania ewentualnym powikłaniom. Najlepiej położyć się na 1–2 dni do łóżka. Nie należy w tym czasie obciążać organizmu. Wskazane jest czę­ste nawadnianie oraz picie napojów rozgrzewających i napotnych. Antybiotyki w przypadku przeziębienia nie są skuteczne i nie należy ich przyjmować, dopóki nie dojdzie do nadkażenia bakteryjnego.

Jaki jest związek zimna i przeziębienia? 

Naukowcy sugerują, że w zależności od aury, gdy na zewnątrz pojawiają się niskie temperatury, a do tego deszcze, wiatry, słota, częściej przebywamy w pomieszczeniach, toteż mamy bliższy kontakt z innymi ludźmi, a to sprzyja przekazywaniu wirusa. Mniej aktywności na zewnątrz, to mniej witaminy D produkowanej w naszym organizmie pod wpływem promieni słonecznych, co oznacza niższą odpor­ność na infekcje górnych dróg oddechowych. Nie­dobór witaminy D zwiększa aż o 58 proc. ryzyko zachorowań. A co, gdy nas przewieje? Dotychczas naukowcy twierdzili, że wyziębienie nie ma wpływu na częstsze infekcje. Obecnie wskazuje się, że pewien związek między temperaturą a przeziębieniem może jednak istnieć. W roku 2015 zespół naukowy z Uniwersytetu Yale ogłosił wyniki badań wskazujące, że zimne powietrze wewnątrz nosa może powodować obniżenie odpor­ności naszego organizmu, przyczyniając się do infek­cji. Przy normalnej temperaturze ciała rhinowirusy nie mnożą się tak łatwo jak w niższej – od 33°C do 35°C. Jeśli powietrze wewnątrz nosa się ochładza, nasze mechanizmy obronne odpowiedzialne za blo­kowanie rozwoju wirusów (tzw. odpowiedź interfero­nowa), zostają upośledzone i nie są już tak wydajne. Chcąc uniknąć przeziębienia, powinniśmy więc chro­nić nie tylko głowę, stopy czy dłonie, ale i zakrywać nos, zwłaszcza jeśli pozostajemy dłużej na zewnątrz.

Wszechobecność wirusów nie znaczy, że nie możemy uniknąć przeziębienia. Wystarczy przestrzegać kilku prostych zasad:

  • ogranicz bliskie kontakty z przeziębionymi osobami,
  • w miejscach publicznych nie dotykaj rękoma twarzy,
  • często i dokładnie myj ręce mydłem,
  • noś przy sobie środek odkażający do rąk na bazie alkoholu,
  • unikaj forsownych treningów na dworze,
  • unikaj zarówno przegrzania, jak i wychłodzenia organizmu (korzystaj z bielizny termicznej),
  • zadbaj o dłuższy sen, ponieważ brak snu obniża odporność.
Do wszechobecnej reklamy piwa zdążyliśmy się już przyzwyczaić. Gdzie się obejrzeć, napotykamy komunikat – piwo gasi pragnienie, integruje, bawi, relaksuje i świetnie smakuje. W powszechnej opinii ucho...
12137 Odsłony
Rozmowa z Agnieszką Łucjanek – psycholożką, terapeutką, koordynatorką merytoryczną Pozaszkolnej Placówki Specjalistycznej SCOLAR. Pracuje w Poradni dla dzieci z Autyzmem i ich Rodzin w Instytucie Psyc...
8091 Odsłony
Ostroga piętowa to potoczna nazwa schorzenia, które wielu uznaje za nieuleczalne przy użyciu standardowych metod medycznych.  Stąd prawdziwy wysyp interneto­wych porad sugerujących cudo­twórcze d...
7077 Odsłony
Cała prawda o dietetycznym detoksie. Raz na jakiś czas nachodzi nas nieodparta ochota na „odtrucie" lub „oczyszczenie" organizmu z nagromadzonych toksyn. Z reguły w okolicach świąt poja­wia się myśl, ...
5777 Odsłony
Gelotolodzy, czyli naukowcy zajmujący się badaniem śmiechu przekonują, że uśmiech na twarzy może podnieść odporność organizmu, skrócić okres rekonwalescencji po chorobie i przedłużyć życie – nawet o s...
5016 Odsłony
​Popularne diety kuszą obietnicą szybkiej utraty zbędnych kilogramów. Czy redukcja masy ciała i efekt jo-jo stanowią nieodłączny duet? W ponad 90 proc. przypadków za otyłość i nadwagę odpowiedzialny j...
4931 Odsłony
PROGRAM PROWADZONY PRZEZ CENTRALĘ FARMACEUTYCZNĄ CEFARM SA  logotype cefarm