Koronawirusowe ABC

AdobeStock_33661176_20210228-195650_1

Epidemia COVID-19 stała się tematem numer jeden zarówno w środkach masowego przekazu, jak i prywatnych rozmowach. Przede wszystkim nie należy ulegać panice, ale jednocześnie traktować poważnie obecną sytuację i nie bagatelizować zagrożenia. Dostępna wiedza pozwala nam minimalizować możliwość zakażenia: utrzymujmy dystans społeczny, nośmy maseczki ochronne, przestrzegajmy higieny (m.in. częstego mycia lub dezynfekowania rąk), wietrzmy pomieszczenia. Podstawowe działania profilaktyczne mogą pomóc nam ustrzec się COVID-19, którego wbrew obiegowym opiniom sceptyków nie da się porównać do zwykłego przeziębienia. Ekspert od chorób wirusowych prof. Włodzimierz Gut ostrzega:

– Niestety, fakt, że ktoś bezobjawowo lub łagodnie przeszedł zakażenie nowym koronawirusem nie oznacza wcale, że infekcja nie spowodowała uszczerbku na jego zdrowiu. Może się później okazać, że wirus spowodował w naszym organizmie jakieś konkretne szkody lub zmiany (np. mogą je wykazać badania obrazowe płuc czy innych narządów). Można się też spodziewać, że nawet w ciągu 3 lat od zachorowania będziemy odczuwać „tajemnicze" objawy neurologiczne lub psychiczne będące skutkiem tego zakażenia (np. nieznane wcześniej zaburzenia adaptacyjne, nasilone trudności w adaptacji do nowych, zmieniających się warunków życia czy bóle głowy).

Nie narażajmy się niepotrzebnie

Unikajmy sytuacji najbardziej nam zagrażających oraz zachowujmy najwyższą ostrożność, jeśli już się w nich znajdziemy. Jeśli chodzi o miejsca czy okoliczności, w których najczęściej dochodzi do zakażenia, to wbrew pozorom wcale nie są to placówki medyczne, gdzie panuje wysoki reżim sanitarny.

Spotkania rodzinne oraz towarzyskie są wysoko na liście sytuacji stwarzających niebezpieczeństwo zakażenia. Po pierwsze trudno wymagać od naszych gości, aby w trakcie spotkania przy kawie mieli na sobie maseczki, po drugie zachowanie dystansu przy stole jest zadaniem dość wymagającym.

Kolejną lokalizacją, w której łatwo ulegamy zarażeniu jest praca. Zazwyczaj odbywamy ją w zamkniętych przestrzeniach, na których przebywa więcej niż jedna osoba. Wielogodzinne pozostawanie z innymi w tej samej strefie sprawia, że bardzo trudno ustrzec się wzajemnej wymiany drobnoustrojów.

Dalej na liście znajdują się środki komunikacji zbiorowej. Mówimy tutaj o autobusach, tramwajach, pociągach, ale także o taksówkach. W tych ostatnich nie powinniśmy tracić czujności. Może się nam wydawać, że skoro przebywamy w samochodzie tylko z kierowcą, to jesteśmy bezpieczniejsi. Nic bardziej mylnego. Przed nami siedziały tam dziesiątki pasażerów, z którymi taksówkarz miał bezpośredni bliski kontakt. Nie posiadamy też informacji na temat dezynfekcji pojazdu ani aktualnego stanu zdrowia prowadzącego.

Następnym obszarem, który stwarza niebezpieczne sytuacje są restauracje. W przypadku kiedy spożywamy posiłek z osobami zarażonymi, mamy niewielkie szanse, aby uniknąć zakażenia. Bliska odległość, brak maseczek, częste otwieranie ust – wszystko to nie sprzyja naszemu bezpieczeństwu.


A co w sytuacji, kiedy mieliśmy kontakt z osobą zarażoną?

Jeśli nasze bezpośrednie spotkanie nie było dłuższe niż 10 minut oraz przebiegało w bezpiecznej odległości (większej niż 2 metry), dodatkowo na otwartym powietrzu, to w praktyce ryzyko zakażenia jest niewielkie. Należy jednak uważnie obserwować swój stan zdrowia i oczywiście przez cały czas stosować się do ogólnych zasad bezpieczeństwa obowiązujących w czasie pandemii (dystans społeczny, dezynfekcja, maseczki, wietrzenie pomieszczeń, etc.).

Bliski kontakt z osobą zakażoną oznacza przebywanie w pobliżu niej w odległości mniejszej niż 2 metry przez więcej niż kilkanaście minut (np. podczas rozmowy w zamkniętym pomieszczeniu) lub kontakt fizyczny z taka osobą. W takiej sytuacji istnieje spore prawdopodobieństwo, że zakaziliśmy się koronawirusem. Takiej ewentualności nie możemy bagatelizować. 

Należy zatem:

•Poinformować sanepid – poprzez wypełnienie i wysłanie drogą elektroniczną specjalnego formularza zgłoszeniowego dostępnego na rządowej stronie internetowej www.gov.pl/koronawirus (można go znaleźć w sekcji „kwarantanna" i w zakładce „kontakt" pod hasłem „zgłoś kwarantannę") lub też za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta (IKP).

•Zostać w domu i czekać na otrzymanie decyzji o nałożeniu kwarantanny (informacja ta przekazywana jest obecnie za pośrednictwem automatycznego powiadomienia telefonicznego).

•Po otrzymaniu powiadomienia o kwarantannie należy pobrać i zainstalować obowiązkową aplikację o nazwie „Kwarantanna domowa".

Uwaga! Zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem, osoby mieszkające z kimś, kto jest na kwarantannie, same nie podlegają kwarantannie. Jeśli więc tylko jeden z domowników miał bliski kontakt z osobą zakażoną, np. w pracy czy szkole, przez co podlega obowiązkowej kwarantannie, to już jego domownicy nie są nią automatycznie obejmowani.

W razie wystąpienia niepokojących objawów mogących świadczyć o rozwijającej się infekcji należy skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu, który może nas skierować na test, by można było potwierdzić lub wykluczyć zakażanie koronawirusem. Z kolei w przypadku gwałtownego pogorszenia się naszego stanu zdrowia i pojawienia groźnych objawów (np. poważnych problemów z oddychaniem i bardzo wysokiej gorączki) należy niezwłocznie wezwać pomoc medyczną, dzwoniąc pod numer ratunkowy 112 lub 999.

•Jeśli nie wystąpią objawy, kwarantanna kończy się po upływie 10 dni (licząc od dnia następującego po bliskim kontakcie).

•Jeśli został wykonany test na obecność koronawirusa SARS-CoV-2 i jego wynik jest negatywny (co oznacza brak zakażenia), to wtedy automatycznie kwarantanna zostaje zakończona.

•Jeśli test wykaże zakażenie SARS-CoV-2 (test molekularny PCR lub test antygenowy), to pacjent objęty zostanie obowiązkową izolacją, a domownicy obowiązkową, dwuetapową kwarantanną, która będzie trwać tak długo jak izolacja testowanego pacjenta plus 7 dodatkowych dni.

•Informując swojego pracodawcę o rozpoczęciu kwarantanny (telefonicznie lub pocztą elektroniczną), nie trzeba okazywać żadnych dokumentów (zaświadczenia z sanepidu lub eZLA, czyli elektronicznego zwolnienia lekarskiego). Wszelkie związane z tym formalności powinien za nas załatwić Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Jeśli jednak zdarzy się, że w systemie informatycznym ZUS nie będzie informacji dla pracodawcy o kwarantannie, to w ciągu 3 dni od jej zakończenia musisz wypełnić i złożyć specjalne oświadczenie o jej odbyciu, na podstawie którego zostaną załatwione związane z nią formalności i rozliczenia finansowe (ewentualna wypłata świadczeń chorobowych, jeśli podczas kwarantanny nie mogłeś pracować zdalnie). Oświadczenie takie powinno zawierać: imię, nazwisko, numer PESEL, serię i numer dowodu osobistego lub paszportu, dzień rozpoczęcia i zakończenia obowiązkowej kwarantanny i podpis.

•Ozdrowieńcy w przypadku kontaktu z osobą zakażoną nie podlegają kwarantannie.

•Medycy, udzielający świadczeń opieki zdrowotnej osobom chorym na COVID-19, w tym stażyści, studenci, doktoranci i inni pracownicy sektora ochrony zdrowia nie podlegają kwarantannie, jeśli są badani codziennie przed rozpoczęciem pracy, testem antygenowym (przez okres co najmniej 7 dni).

Informacje na temat zasad odbywania kwarantanny można też uzyskać, dzwoniąc na specjalną infolinię sanepidu działającą pod numerem (22) 25 00 115, która jest czynna całodobowo.


Najczęściej zadawane pytania

Czy ozdrowieńcy mogą dalej zakażać?

– Jeśli ktoś przechorował COVID-19, to oznacza, że jego organizm wytworzył już odporność na koronawirusa, w związku z czym osoba ta nie stanowi zagrożenia dla innych, zdrowych osób. Krótko mówiąc, nie obawiajmy się, że złapiemy koronawirusa od ozdrowieńca – mówi prof. Włodzimierz Gut. – Jednak bezpieczna faza trwa tylko 3 miesiące. Nie mamy informacji, kiedy ozdrowieniec może zarazić się ponownie.

Najczęściej zakażamy się koronawirusem od osób, które właśnie przechodzą aktywną fazę zakażenia, a więc takich, w organizmie których wirus się namnaża.

Jak długo chory na COVID-19 może zakażać innych?

Taka osoba może zakażać innych przez 10–14 dni, ale najbardziej zakaźny okres infekcji to okolice 6. i 7. dnia. Warto też wiedzieć, że na początku infekcji, czyli 2–3 dni po złapaniu wirusa jeszcze nie zakażamy innych, gdyż po prostu wirus nie zdążył się jeszcze namnożyć – tłumaczy prof. Włodzimierz Gut, jednocześnie przypominając, że czynne zakażenie nowym koronawirusem można wykazać za pomocą testów molekularnych RT-PCR lub testów antygenowych.

Odporność na powtórne zakażenie?

Nie wiemy jeszcze jak długo utrzymuje się odporność organizmu na nowego koronawirusa. Prawdopodobnie, tak jak w przypadku podobnych wirusów, do 3 lat. Na zweryfikowanie tej hipotezy musimy jednak poczekać. Jak wynika z najnowszych badań brytyjskich specjalistów z Oxford University Hospitals, odporność na koronawirusa SARS-CoV-2 może się utrzymywać przez co najmniej 3 miesiące. Takie wnioski uzyskano w ramach badania personelu medycznego zatrudnionego w szpitalach tej uczelni.

Dlaczego warto wykonać test serologiczny?

Aby sprawdzić, czy nasz organizm nabył już odporność na COVID-19 należy wykonać testy serologiczne. Wykażą one czy w naszej krwi znajdują się odpowiednie przeciwciała neutralizujące. Prof. Włodzimierz Gut uważa, że na podstawie wyników takich testów, zwłaszcza jeśli byłyby wykonane co najmniej dwukrotnie, aby sprawdzić dynamikę dotyczącą tych przeciwciał (np. czy ich przybywa, czy ich ubywa i jak szybko), można by nawet wydawać specjalne „certyfikaty bezpieczeństwa", gwarantujące swobodne podróżowanie lub nieskrępowany udział w życiu zawodowym i społecznym.

Do wszechobecnej reklamy piwa zdążyliśmy się już przyzwyczaić. Gdzie się obejrzeć, napotykamy komunikat – piwo gasi pragnienie, integruje, bawi, relaksuje i świetnie smakuje. W powszechnej opinii ucho...
12098 Odsłony
Rozmowa z Agnieszką Łucjanek – psycholożką, terapeutką, koordynatorką merytoryczną Pozaszkolnej Placówki Specjalistycznej SCOLAR. Pracuje w Poradni dla dzieci z Autyzmem i ich Rodzin w Instytucie Psyc...
8077 Odsłony
Ostroga piętowa to potoczna nazwa schorzenia, które wielu uznaje za nieuleczalne przy użyciu standardowych metod medycznych.  Stąd prawdziwy wysyp interneto­wych porad sugerujących cudo­twórcze d...
7009 Odsłony
Cała prawda o dietetycznym detoksie. Raz na jakiś czas nachodzi nas nieodparta ochota na „odtrucie" lub „oczyszczenie" organizmu z nagromadzonych toksyn. Z reguły w okolicach świąt poja­wia się myśl, ...
5769 Odsłony
Gelotolodzy, czyli naukowcy zajmujący się badaniem śmiechu przekonują, że uśmiech na twarzy może podnieść odporność organizmu, skrócić okres rekonwalescencji po chorobie i przedłużyć życie – nawet o s...
5003 Odsłony
​Popularne diety kuszą obietnicą szybkiej utraty zbędnych kilogramów. Czy redukcja masy ciała i efekt jo-jo stanowią nieodłączny duet? W ponad 90 proc. przypadków za otyłość i nadwagę odpowiedzialny j...
4917 Odsłony
PROGRAM PROWADZONY PRZEZ CENTRALĘ FARMACEUTYCZNĄ CEFARM SA  logotype cefarm