Pestki z dyni

Właściwości lecznicze

 Pestki z dyni mają swoich odda­nych amatorów. Jednak to nie tylko smaczna przekąska. Dyniowe pestki zawierają wiele cennych minerałów, tj. cynk, potas i fos­for. Dynia należy do warzyw chęt­nie uprawianych w naszym kraju. Jednak nie wszyscy wiedzą, że przywędrowała do nas z Ameryki Środkowej stosunkowo niedawno, bo w XVI wieku. Dla mieszkań­ców Meksyku była nie tylko ele­mentem diety, ale również rośliną powszechnie używaną w kuracji wielu schorzeń jak i ich profilak­tyce. Jej pestki archeolodzy odna­leźli w grobowcach sprzed 7-9 tysięcy lat. Właściwości pestek dyni powinni docenić zwłaszcza mężczyźni. Indianie nie bez racji uznawali, że jedzenie pestek dyni sprzyja płod­ności. Pestki dyni mają liczne war­tości odżywcze, spośród których uwagę zwraca zawartość cynku. Są one jednym z bogatszych źró­deł tego pierwiastka. Dzięki cynkowi, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania męskiego układu rozrodczego, pestki z dyni posiadają właściwości lecznicze − poprawiają sprawność seksualną, płodność i mogą być pomocne przy przeroście prostaty. Wchodząca w ich skład witamina E poprawia dodatkowo jakość plem­ników. Należy podkreślić, że zapo­trzebowanie na cynk jest znacznie większe u mężczyzn niż u kobiet. Jego niedobór może prowadzić do spadku stężenia testoste­ronu, hipogonadyzmu, zaburzeń i utraty płodności lub do zmniej­szenia ilości nasienia i plemni­ków oraz obniżenia ich żywotno­ści. Jeśli więc chcemy pozytywnie wpływać na sprawność seksualną, potencję, a także płodność, należy zadbać o uzupełnienie naszej diety w produkty bogate w cynk. Jego dobowe zapotrzebowanie wynosi 15mg. Cynk zapobiega ponadto zapaleniu i przerostowi prostaty, podobnie jak obecne w pestkach dyni kwasy omega-3 i znaczne ilości fitosteroli. Jego podaż jest wskazana nie tylko u osób aktyw­nych seksualnie, ale również spor­towców, którzy wytracają go wraz z potem, a jednocześnie potrze­bują do budowy tkanki mięśnio­wej. Jednak z cynkiem nie można przesadzać. Przedawkowanie tego pierwiastka może spowodować niepożądane reakcje przyjmujące postać nudności, osłabienia, bólu głowy, dreszczy, nadmiernego ślinienia się i gorączki. Po pestki dyni powinni również sięgnąć wszyscy, którym na sercu leży dbałość o urodę i ładny wygląd. Cynk korzystnie wpływa na stan i wygląd naszej skóry, jak również − włosów i paznokci. Obecność witaminy E nazywanej „witaminą młodości" wpływa zaś na opóź­nienie efektów procesu starze­nia, a zawarte w pestkach kwasy tłuszczowe pomagają w walce z cellulitem. Zarówno miąższ, jak i pestki dyni, mogą przyczynić się do obniżenia ryzyka zachoro­wania na raka płuc. Dzieje się tak dzięki wysokiemu stężeniu karo­tenoidów i inhibitorów proteaz, które działają antyosksydacyj­nie. Dzięki sporej wartości oleju (30-40%) bogatego w fitosterole i nienasycone kwasy tłuszczowe, spożywanie pestek dyni przeciw­działa zapaleniu czy przerostowi prostaty. Ponadto fitosterole redukują poziom „złego" chole­sterolu LDL we krwi, powstrzy­mując tym samym rozwój zmian miażdżycowych.

Pestkom dyni przypisuje się zdolność zwalczania pasożytów takich jak owsiki tęgoryjec dwunastnicy, tasiemiec czy glista ludzka.  

Ich przeciwrobacze działanie wynika z obecności kukurbita­cyny, która łatwo przenika do pasożytów, porażając ich układ nerwowy. Przyspiesza także pro­ces usuwania robaków z prze­wodu pokarmowego. Pestki dyni mogą być stosowane do odroba­czania zarówno u dorosłych, jak i u dzieci, ponieważ nie powodują skutków ubocznych, nie są tok­syczne i nie można ich przedawko­wać. Kukurbitacyna nie wchłania się bowiem z przewodu pokarmo­wego i nie podrażnia błony śluzo­wej jelita.

Co ciekawe, pestki dyni umieszczono wśród produktów, które korzystnie oddziałują na nasz nastrój. Dietetyk Sarah Schenker i psy­cholog żywienia Christy Fergus­son przekonują, że pestki dyni, nasiona chia, łosoś, ryż, kokos, szpinak, szparagi i ciecierzyca − to produkty które mogą nam pomóc w chwilach obniżonego nastroju. Dzięki znajdującego się w pestkach magnezowi, ich spo­żywanie korzystnie wpływa na układa nerwowy. Jego niedobór w organizmie może powodować bóle głowy, migreny, stany depre­syjnie i lękowe. Deficyt magnezu wiąże się również z bolesnymi skurczami, przede wszystkim − łydek, a także drżeniem mięśni − zwłaszcza oczu i warg.

Czy pestki można polecić osobom chcącym zredukować masę? 

Pestki z dyni są dość kaloryczne. W 100 g suszonych nasion znaj­duje się 559 kcal i niemalże 50 g tłuszczu. Należy więc je konsu­mować w rozsądnych ilościach, zwłaszcza podczas diety odchu­dzającej. Jednak dodanie ich w niewielkiej ilości do jogurtu czy musli z pewnością nie zaszkodzi figurze. Optymalna dzienna por­cja pestek to 30 g.

Warto wiedzieć, że dynia jest tradycyjnym lekiem w medycynie chińskiej. 

Zalecana bywa przy łagodzeniu dolegliwości związanych z nie­którymi chorobami przewle­kłymi wywołanymi cukrzycą. Potencjalne przeciwcukrzycowe właściwości pestek dyni potwier­dzili naukowcy. Zawarty w suro­wych nasionach dyni olej może być źródłem tokoferolu, któ­rego działanie przeciwhipergli­kemiczne w leczeniu cukrzycy typu 2. W badaniu obserwowano wpływ ekstraktu z nasion na pro­file glikemiczny i insulinowy oraz na stopień peroksydacji lipidów. Wykazano antyhiperglikemiczne działanie wyciągu z pestek dyni i pozytywny efekt terapeutyczny
w cukrzycy typu 2.

Pestki dyni można spożywać jako świeże, zaraz po wydrążeniu z dyni, lub jako suszone.

Świetnie nadają się one do potraw, w piekarnictwie używane są do posypki, a w cukiernictwie − jako dodatek do ciast, a także do mie­szanek zbożowych. Nie można o nich zapomnieć, wypiekając domowy chleb. Pestki można uprażyć samemu. Najpierw należy je dobrze umyć, a następnie roz­łożyć na blasze. Zapiekać w tem­peraturze 190 st. C przez 20-30 minut, aż będą suche. Kupując pestki dyni, upewnijmy się, że nie zostały sprowadzone z Chin. Mogą być gorszej jakości niż te polskie. Lepiej sięgać po rodzime. Ziarna dyni można kupić łuskane lub niełuskane, surowe, prażone i niesolone. Najzdrowsze będą te niełuskane, bo w naturalny sposób są zabezpieczone przed jełczeniem.

Lepiej nie sięgać po te prażone, ponieważ mogą zawierać rakotwórczy akrylamid. Substancja ta powstaje m.in. w czasie procesu prażenia. Nie powinno się wybierać pestek, które mają pożółkłą łupinę, bowiem sugeruje to, że są stare. Pestki dyni zawierają wysokie stę­żenie tłuszczu (49,05 g na 100 g), w związku z tym najlepiej prze­chowywać je w lodówce. W prze­ciwnym razie mogą zjełczeć.