Posiada korę nasyconą naturalną gumą, długie łodygi i lancetowate lub okrągłe liście, które są trudne do strawienia, jeśli spożywać je w całości. W ich zagłębieniach znajduje się olejek eukaliptusowy, będący źródłem substancji czynnych, które wykazują właściwości lecznicze. Jest on bezbarwny, ma charakterystyczny silny, lekko orzeźwiający zapach. Średnio liście zawierają do 3,5 proc. olejku. Do jego produkcji wykorzystywany jest najczęściej eukaliptus gałkowy (Eucalyptus globulus), który występuje obecnie na wielu kontynentach. Swoje właściwości lecznicze eukaliptus zawdzięcza głównie składnikowi o nazwie 1,8-cyneol (inaczej eukaliptol) oraz substancjom takim jak limonen, kamfen, α-felandren, α-pinen i β-pinen. To one sprawiają, że roślina ta wykazuje działanie przeciwzapalne, wykrztuśne, rozkurczowe, przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe.
Dzięki zawartości eukaliptolu znajduje szerokie zastosowanie jako naturalny lek na przeziębienie i jest masowo dodawana do produktów na kaszel. Dlaczego? Ponieważ przyczynia się do redukcji powstawanie śluzu i rozszerza oskrzela. Jest to również naturalny środek przeciwzapalny. Eukaliptol łagodzi zatem objawy przeziębienia, takie jak uporczywy kaszel, przekrwienie błony śluzowej nosa i ból głowy. Ponadto bywa pomocny w łagodzeniu objawów astmy.
Olejek eukaliptusowy może być wdychany w celu złagodzenia dolegliwości bólowych. Zawiera bowiem wiele związków o działaniu przeciwzapalnym, które mogą działać także przeciwbólowo. W jednym z eksperymentów przeprowadzonych w grupie osób, które przeszły operację wymiany stawu kolanowego, wykazano, że wdychanie olejku eukaliptusowego rozpuszczonego w olejku migdałowym przez 30 minut dziennie znacznie zmniejsza odczuwany poziom bólu i obniża ciśnienie krwi w porównaniu z wdychaniem czystego oleju migdałowego. Ponadto eukaliptus pozwala obniżyć poziom odczuwanego stresu. Inhalacje z wykorzystaniem olejku eukaliptusowego mogą zatem pomóc zmniejszyć lęk w trudnych sytuacjach, na przykład przed operacją czy egzaminem. Właściwości tej ciekawej rośliny dostrzegł również przemysł kosmetyczny. Zastosowanie olejku eukaliptusowego w tym przypadku ma służyć poprawie stanu nawodnienia skóry poprzez zwiększenie zawartości ceramidów.
To rodzaj kwasu tłuszczowego wchodzącego w skład skóry, którego zadaniem jest podtrzymanie integralności skóry i właściwego stopnia jej nawilżenia. Osoby, które borykają się z przesuszoną skórą, łupieżem lub chorobami skóry, takimi jak łojotokowe zapalenie skóry czy łuszczyca, zwykle wykazują w testach niższy poziom ceramidów. Jak wykazały badania ekstrakt z liści znacząco podwyższa zdolność skóry do produkcji ceramidów, zatrzymywania wody i ochronę bariery skórnej. Naukowcy przypuszczają, że to zawarta w eukaliptusie substancja o nazwie makrokarpal A pobudza wytwarzanie ceramidów w organizmie. Dlatego w przypadku schorzeń skórnych, a także stawowych (na przykład artretyzm), często zaleca się użycie maści eukaliptusowej. W przypadku problemów skórnych występujących na twarzy, a także infekcji dróg oddechowych, dobrze jest zastosować inhalację olejkiem eukaliptusowym. Ze względu na swoje właściwości odstraszające może być on z powodzeniem stosowany jako naturalny pestycyd do leczenia wszawicy – zwłaszcza że niektóre chemiczne metody zwalczania tej przypadłości bywają zbyt silne i szkodliwe dla włosów. Stąd porady, by walkę z wszami rozpocząć od skropienia głowy kilkoma kroplami olejku eukaliptusowego. Dla poprawy skuteczności tego rodzaju terapii często poleca się zamienne stosowanie z olejkiem z drzewa herbacianego.