Śledź, makrela i mintaj – 3 najpopularniejsze ryby w Polsce

led1

Polacy nie są amatorami ryb. W porównaniu do innych europejskich nacji wypadamy dość blado. Tylko 37 proc. rodaków spożywa wystarczającą ilość ryb. Najczęściej w naszym menu goszczą śledzie, makrela i mintaj

​ Ryby dostarczają nam nie tylko pełnowartościowego białka, ale również niezbędnych składników odżywczych, takich jak wielonasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3. Należą do nich przede wszystkim kwasy eikozapentaenowy (EPA) i dokozaheksaenowy (DHA), których odpowiedni poziom w organizmie wpływa dodatnio na nasze zdrowie. Kwasy omega-3 mają właściwości przeciwzapalne, przeciwalergiczne oraz przeciwdepresyjne. Odpowiadają także za prawidłowy rozwój i pracę mózgu oraz nasze funkcje poznawcze. Ponadto nienasycone kwasy tłuszczowe obniżają stężenie cholesterolu całkowitego, triacylogliceroli i lipoprotein LDL, czyli tzw. złego cholesterolu. Przeciwdziałają miażdżycy, chorobie niedokrwiennej serca, tworzeniu się zakrzepów i obniżają ciśnienie krwi.

Jakie ryby wybierać? 

Najwięcej rtęci znajdziemy w rybach dużych i drapieżnych na przykład tuńczyku, dlatego wybierajmy je sporadycznie. Według dietetyków najzdrowsze okazy ryb pochodzą z Pacyfiku, Oceanu Atlantyckiego i Morza Północnego. Pamiętajmy, że nasz rodzimy Bałtyk nie należy do najczystszych wód, a jakość poławianych tam ryb pozostawia wiele do życzenia.

Ulubieńcy Polaków

Na naszych stołach niezmiennie goszczą trzy gatunki ryb: śledź, makrela i mintaj. Jest to rozsądny wybór za niewygórowaną cenę. Ryby te są popularne i dostaniemy je właściwie w każdym sklepie spożywczym.

Śledź 

Śledzie występują w Morzu Bałtyckim, Atlantyku i Pacyfiku. Śledź jest smukły, długi, osiąga do 45 cm długości i ma srebrzystą mieniącą się łuskę. Gromadzi się w ławicach pływających w otwartych głębinach morskich. Głównym pożywieniem śledzia jest zooplankton, dlatego nie zaliczamy go do drapieżników.

Śledzie są znane w Europie od ponad 1000 lat. Już w czasach średniowiecznych, kiedy to post obejmował ponad 200 dni w roku, jednym z niewielu dozwolonych dań był właśnie pospolity śledź. Ryba ta obok ziemniaków i pszenicy stanowiła kiedyś jedno z najbardziej istotnych źródeł pożywienia w Europie.

W 1350 roku niezamożny holenderski rybak odkrył doskonały sposób konserwacji i przechowywania śledzi. Okazało się, że leżakujący w beczce wypełnionej solanką śledź pozostaje jędrny i mięsisty, a jego smak we wspaniały sposób się wyostrza.

Śledź to gatunek, który nie został przełowiony i nadal żyje dziko. Obfitość jego zasobów sprawia, że można go łowić w dużych ilościach bez wpływu na zrównoważony rozwój.

Dietetycy radzą unikać ryb z zanieczyszczonych części Bałtyku, a szukać tych oznaczonych certyfikatem MCS (Marine Stewardship Council).

Śledź jest egalitarny z powodu swojej ceny oraz łatwej dostępności. Należy do ryb tłustych, jest jednak niskokaloryczny i bogaty w kwasy omega-3, selen, magnez, wapń, witaminy z grupy B, potas i żelazo.

Śledzie dzielą się w zależności od stopnia i rodzaju obróbki. Młode tłuste osobniki, które nie przeszły tarła nazywamy matiasami. Te też są najbardziej popularne i przypadły Polakom do gustu. Również młode, jednak przygotowane w mocnej solance to uliki. Piklingi to ryby wędzone w całości. Kipery natomiast są poprzecinane na pół i uwędzone na zimno.

Mintaj

Mintaj należy do rodziny dorszowatych i występuje w północnych morzach Pacyfiku. Ryba ta może osiągnąć długość 75 cm, a jej ciężar dochodzi nawet do 1,5 kg. Mintaj żyje około 12 lat, jednak najwytrwalsze osobniki potrafią osiągnąć wiek 30 lat. Mintaj nie jest przeławiany, dzięki czemu możemy mieć pewność, że ryba na naszym talerzu nie pochodzi z hodowli.

Mięso mintaja ma biały kolor i jest bardzo delikatne. Wspaniale nadaje się do grillowania, smażenia, gotowania na parze lub duszenia. Ze względu na niską zawartość tłuszczu jest odpowiednim składnikiem diet odchudzających. Mintaje są dostępne w sklepach w postaci świeżych lub mrożonych ryb. Można też wybrać całe tusze, filety lub kostki rybne. Mintaj wykorzystywany jest również do produkcji surimi – czyli imitacji paluszków krabowych. Ryby, które poławiane są w trakcie tarła służą do wyrobu produktów kawioropodobnych. Ikra wykorzystywana jest też jako cenny składnik suplementów diety. 

Makrela 

Znajdziemy ją daleko od lądu i morskiego dna. Dlatego nazywana jest rybą pelagiczną. Możemy spotkać ją w Oceanie Atlantyckim, części morza Bałtyckiego, Śródziemnego i Czarnego.

Makrele są rybami wędrownymi. Ponadto poruszają się bardzo szybko, ponieważ nie posiadają pęcherza pławnego, a pozostawanie w bezustannym ruchu pozwala im nie opaść na dno. Ciało tej ryby jest wrzecionowate i opływowe, kolor srebrzystozielony poprzetykany nieregularnymi tygrysimi paskami. Charakterystyczną cechą jest bardzo gładka skóra i maleńkie łuski.

Makrela podobnie jak wyżej opisane ryby posiada bogate właściwości odżywcze. Zawiera duże ilości witaminy D, a także selen i cenne kwasy omega-3. Niestety w trakcie wędzenia traci witaminy z grupy B i podwyższa się w niej poziom szkodliwej histaminy. W wędzonej rybie zwiększa się również zawartość soli, której nadmiar negatywnie wpływa na nasze zdrowie.

Najlepiej zatem sięgać po nieprzetworzoną makrelę – posiada najwięcej wartości odżywczych, minerałów i witamin. Niestety surowa makrela jest trudno dostępna w polskich sklepach. Najmniej korzystny jest wybór makreli z puszki, ponieważ tworzywo, które wyściela jej wnętrze może wydzielać bisfenol A, a ten ma negatywny wpływ na nasze zdrowie.


Do wszechobecnej reklamy piwa zdążyliśmy się już przyzwyczaić. Gdzie się obejrzeć, napotykamy komunikat – piwo gasi pragnienie, integruje, bawi, relaksuje i świetnie smakuje. W powszechnej opinii ucho...
12137 Odsłony
Rozmowa z Agnieszką Łucjanek – psycholożką, terapeutką, koordynatorką merytoryczną Pozaszkolnej Placówki Specjalistycznej SCOLAR. Pracuje w Poradni dla dzieci z Autyzmem i ich Rodzin w Instytucie Psyc...
8090 Odsłony
Ostroga piętowa to potoczna nazwa schorzenia, które wielu uznaje za nieuleczalne przy użyciu standardowych metod medycznych.  Stąd prawdziwy wysyp interneto­wych porad sugerujących cudo­twórcze d...
7076 Odsłony
Cała prawda o dietetycznym detoksie. Raz na jakiś czas nachodzi nas nieodparta ochota na „odtrucie" lub „oczyszczenie" organizmu z nagromadzonych toksyn. Z reguły w okolicach świąt poja­wia się myśl, ...
5777 Odsłony
Gelotolodzy, czyli naukowcy zajmujący się badaniem śmiechu przekonują, że uśmiech na twarzy może podnieść odporność organizmu, skrócić okres rekonwalescencji po chorobie i przedłużyć życie – nawet o s...
5016 Odsłony
​Popularne diety kuszą obietnicą szybkiej utraty zbędnych kilogramów. Czy redukcja masy ciała i efekt jo-jo stanowią nieodłączny duet? W ponad 90 proc. przypadków za otyłość i nadwagę odpowiedzialny j...
4930 Odsłony
PROGRAM PROWADZONY PRZEZ CENTRALĘ FARMACEUTYCZNĄ CEFARM SA  logotype cefarm